Là cơ sở đối chiếu để tìm hiểu, giải thích sự vận động, tương tác có tính quy luật vũ trụ, thiên nhiên, cuộc sống con người.
Hiện nay, mọi người xem phong thủy thường tính ngũ hành căn theo mệnh của năm sinh. Khi tính mối tương tác của ngũ hành, nhiều người mới trú trọng tới ba mối quan hệ là ngũ hành tương sinh - tương khắc - ngang hòa, chứ ít người vận dụng uyên thâm tới 5 mối tương quan của ngũ hành.
Phong thủy là một bộ môn toán học vô cùng phức tạp, nhưng toán học này chỉ là phần nguyên lý bề nổi, còn một nửa thuộc về bộ môn Phong thủy địa lý. Bộ môn địa lý căn cứ vào địa hình, địa thế luận Thiên, Khí, Địa mạch, Long mạch, Luận sơn, Luận thủy…Khi người ta nói đến Địa lý phong thủy, thường có câu: " Nhất mộ, nhì nhà, thứ ba cơ quan, thứ tư đến bản mệnh, thứ năm là tuổi vợ/chồng/con cái, thứ sáu là tuổi của những người hợp tác…". Tuy nhiên, có một số bộ môn của Lý học phương Đông lại quan điểm: " Nhất số, nhì vận, tam phong thủy, tứ âm phúc; hay còn có câu: Nhất phúc, nhì phận, tam phong thủy, tứ đức, ngũ giáo".